Zespół hemolityczno-mocznicowy – przyczyna ostrej niewydolności nerek

Zespół hemolityczno-mocznicowy (HUS) to poważny zespół chorobowy, który stanowi jedną z najczęstszych przyczyn ostrej niewydolności nerek u dzieci, ale może występować także u dorosłych. Schorzenie to charakteryzuje się triadą objawów: niedokrwistością hemolityczną, małopłytkowością oraz ostrą niewydolnością nerek. Najczęściej HUS rozwija się po zakażeniu przewodu pokarmowego bakteriami wytwarzającymi toksynę Shiga, głównie Escherichia coli O157:H7. Toksyna ta uszkadza śródbłonek naczyń krwionośnych, prowadząc do powstawania mikrozakrzepów, które blokują przepływ krwi przez nerki i inne narządy. Objawy kliniczne obejmują nagłe osłabienie, bladość, żółtaczkę, krwiomocz, obrzęki, a także objawy neurologiczne, takie jak drgawki czy zaburzenia świadomości. Diagnostyka opiera się na badaniach laboratoryjnych: stwierdza się niedokrwistość z obecnością schistocytów, trombocytopenię oraz wzrost stężenia kreatyniny i mocznika. Leczenie HUS polega na intensywnej terapii wspomagającej – wyrównywaniu zaburzeń wodno-elektrolitowych, dializoterapii w przypadku niewydolności nerek oraz monitorowaniu funkcji narządów. Antybiotyki stosuje się tylko w wybranych przypadkach, gdyż mogą nasilać uwalnianie toksyn. W niektórych typach HUS (np. atypowym, związanym z zaburzeniami układu dopełniacza) stosuje się leczenie biologiczne, takie jak ekulizumab. Rokowanie zależy od szybkości rozpoznania i wdrożenia leczenia – większość dzieci wraca do pełni zdrowia, ale u części mogą wystąpić powikłania, takie jak przewlekła niewydolność nerek. Profilaktyka polega na unikaniu spożycia niepasteryzowanego mleka, surowego mięsa i dbaniu o higienę rąk, zwłaszcza po kontakcie ze zwierzętami.