Żylaki odbytu (hemoroidy) to powiększone, poszerzone sploty żylne w kanale odbytu i odbytnicy, które prowadzą do powstawania guzków krwawniczych. Choroba ta jest bardzo powszechna – szacuje się, że dotyczy nawet połowy dorosłych po 50. roku życia. Objawy hemoroidów to krwawienie podczas wypróżnień (jasnoczerwona krew na papierze toaletowym), świąd, pieczenie, ból, uczucie niepełnego wypróżnienia, wypadanie guzków poza odbyt, obrzęk, wydzielina śluzowa. Wyróżnia się hemoroidy wewnętrzne (niewidoczne, bezbolesne, krwawiące) i zewnętrzne (bolesne, wyczuwalne pod skórą). Przyczyną żylaków odbytu jest wzrost ciśnienia w żyłach odbytu i odbytnicy, spowodowany przewlekłymi zaparciami, siedzącym trybem życia, ciążą, otyłością, dźwiganiem ciężarów, dietą ubogą w błonnik. Rozpoznanie opiera się na wywiadzie, badaniu proktologicznym, anoskopii. Leczenie zależy od stopnia zaawansowania – obejmuje zmianę diety (więcej błonnika, płynów), regularną aktywność fizyczną, leki miejscowe (maści, czopki), nasiadówki, a w cięższych przypadkach zabiegi (gumkowanie, skleroterapia, krioterapia, laseroterapia, chirurgia). Profilaktyka polega na unikaniu zaparć, aktywności fizycznej, higienie okolic odbytu, ograniczeniu długiego siedzenia. Hemoroidy nie są groźne, ale nieleczone mogą prowadzić do powikłań: zakrzepicy, niedokrwienia, zakażeń, niedokrwistości.
