Olej silnikowy pełni kluczową rolę w pracy jednostki napędowej – smaruje elementy wewnętrzne silnika, redukuje tarcie, odprowadza ciepło i chroni przed nadmiernym zużyciem. Wyciek oleju to problem, który może prowadzić do poważnych usterek, takich jak przegrzanie, nadmierne zużycie podzespołów czy nawet zatarcie silnika.
Niektóre wycieki są niewielkie i łatwe do usunięcia, ale inne mogą wskazywać na poważniejsze problemy. W artykule omawiamy najczęstsze przyczyny wycieków oleju oraz sposoby ich diagnozowania i naprawy.
1. Uszkodzona uszczelka miski olejowej
Jednym z najczęstszych miejsc, z których wycieka olej, jest miska olejowa. Znajduje się na spodzie silnika i odpowiada za magazynowanie oleju, który następnie jest pompowany do układu smarowania.
Objawy:
- Widoczne ślady oleju na spodzie silnika.
- Plamy oleju na ziemi po dłuższym postoju.
- Stopniowy spadek poziomu oleju w silniku.
Przyczyny:
- Zużycie lub pęknięcie uszczelki miski olejowej.
- Poluzowane lub uszkodzone śruby mocujące miskę.
- Pęknięcie miski olejowej (np. na skutek uderzenia w przeszkodę na drodze).
Jak to sprawdzić?
- Podnieś samochód i sprawdź dno silnika pod kątem oleistych śladów.
- Jeśli wyciek pochodzi z krawędzi miski olejowej, konieczna może być wymiana uszczelki lub dokręcenie śrub.
2. Nieszczelna uszczelka pod głowicą
Uszczelka pod głowicą odpowiada za uszczelnienie styku głowicy z blokiem silnika i zapobiega mieszaniu się oleju silnikowego z płynem chłodniczym. Jeśli ulegnie uszkodzeniu, może dojść do wycieku oleju.
Objawy:
- Widoczne ślady oleju w okolicach łączenia głowicy z blokiem silnika.
- Spadek poziomu oleju i jednoczesny wzrost poziomu płynu chłodniczego.
- Olej w zbiorniku wyrównawczym płynu chłodniczego (biała emulsja).
Przyczyny:
- Przegrzanie silnika, które doprowadziło do uszkodzenia uszczelki.
- Starzenie się i utrata właściwości uszczelniających uszczelki.
Jak to sprawdzić?
- Wykonać test na obecność spalin w układzie chłodzenia.
- Sprawdzić, czy w zbiorniku wyrównawczym płynu chłodniczego nie pojawił się biały osad.
3. Zużyte uszczelniacze wału korbowego
Wał korbowy obraca się w silniku, a jego końce przechodzą przez uszczelniacze (przedni i tylny), które zapobiegają wydostawaniu się oleju na zewnątrz. Ich zużycie prowadzi do wycieków.
Objawy:
- Olej sączący się w okolicach przedniej lub tylnej części silnika.
- Widoczne ślady oleju na kole pasowym wału korbowego lub skrzyni biegów.
Przyczyny:
- Naturalne zużycie uszczelniaczy w wyniku przebiegu.
- Przegrzanie silnika, które spowodowało twardnienie uszczelniacza.
Jak to sprawdzić?
- Obejrzeć okolicę koła pasowego i miejsca łączenia silnika ze skrzynią biegów.
- Jeśli wyciek pochodzi z uszczelniacza, konieczna jest jego wymiana.
4. Wycieki z pokrywy zaworów
Pokrywa zaworów znajduje się na górze silnika i zabezpiecza wałek rozrządu oraz zawory. Uszczelka pokrywy zaworów zapobiega wyciekom oleju, ale z czasem może ulec degradacji.
Objawy:
- Widoczny olej na głowicy silnika, zwłaszcza w okolicy pokrywy zaworów.
- Wyciekający olej może spływać po bloku silnika.
- Nieprzyjemny zapach oleju spalającego się na gorącym silniku.
Przyczyny:
- Starzenie się gumowej uszczelki i jej twardnienie.
- Niewłaściwie dokręcona pokrywa zaworów.
Jak to sprawdzić?
- Obejrzeć górną część silnika i sprawdzić, czy nie widać śladów oleju przy uszczelce pokrywy zaworów.
5. Nieszczelności w układzie turbo
W silnikach turbodoładowanych turbosprężarka jest smarowana olejem silnikowym. Jeśli pojawią się nieszczelności w jej uszczelnieniach, olej może wydostawać się do układu dolotowego lub wydechowego.
Objawy:
- Widoczny olej w przewodach dolotowych lub na turbosprężarce.
- Nadmierne dymienie z układu wydechowego (niebieski dym).
- Spadek mocy silnika.
Przyczyny:
- Zużyte uszczelnienia turbosprężarki.
- Nadmierne ciśnienie w układzie smarowania.
Jak to sprawdzić?
- Otworzyć przewody dolotowe i sprawdzić, czy nie ma śladów oleju.
- Skontrolować stan turbosprężarki pod kątem wycieków.
6. Uszkodzone uszczelniacze zaworowe
Uszczelniacze zaworowe zapobiegają przedostawaniu się oleju do komór spalania. Ich zużycie może powodować wycieki oleju, który następnie spala się w cylindrach.
Objawy:
- Niebieski dym z wydechu po uruchomieniu silnika.
- Stopniowy ubytek oleju bez widocznych plam na zewnątrz.
Przyczyny:
- Naturalne zużycie uszczelniaczy.
- Przegrzanie silnika, które doprowadziło do ich utwardzenia.
Jak to sprawdzić?
- Obserwować kolor spalin po uruchomieniu silnika.
- Sprawdzić stopień zużycia oleju i porównać z przebiegiem.
7. Nieszczelności w filtrze oleju i korku spustowym
Filtr oleju i korek spustowy to elementy, przez które olej może wydostawać się na zewnątrz, jeśli są źle dokręcone lub uszkodzone.
Objawy:
- Widoczny wyciek pod samochodem.
- Plamy oleju na osłonach silnika i podwoziu.
Przyczyny:
- Zbyt luźno dokręcony filtr oleju lub korek spustowy.
- Uszkodzona uszczelka filtra oleju.
Jak to sprawdzić?
- Sprawdzić dokręcenie filtra i korka spustowego podczas wymiany oleju.
Jak znaleźć miejsce wycieku oleju?
- Obserwacja silnika i podwozia – sprawdzenie miejsc, gdzie widoczne są ślady oleju.
- Użycie talku lub pudru – posypanie podejrzanych miejsc pozwala wykryć miejsce wycieku.
- Test UV – użycie specjalnego barwnika i latarki UV może ułatwić lokalizację nieszczelności.
Wyciek oleju to problem, który nie powinien być ignorowany. Może prowadzić do przegrzania, uszkodzenia elementów silnika i kosztownych napraw. Kluczowe jest szybkie zdiagnozowanie źródła problemu i jego usunięcie. Jeśli wyciek jest niewielki, czasem wystarczy wymiana uszczelki lub dokręcenie elementów. W przypadku większych nieszczelności konieczna może być regeneracja lub wymiana podzespołów. Regularna kontrola poziomu oleju i układu smarowania pozwoli uniknąć poważniejszych awarii.
