Brak odpowiedniego smarowania w kompresorze stanowi jeden z najpoważniejszych problemów eksploatacyjnych urządzenia i niesie ze sobą ryzyka szybkiego zużycia lub awarii mechanizmu. Kompresory – zarówno te stosowane jako elementy doładowujące w silnikach spalinowych, jak i przemysłowe – posiadają liczne elementy ruchome stale narażone na tarcie, ścinanie i wysokie temperatury. Objawy niedostatecznego smarowania pojawiają się stopniowo, dlatego warto rozpoznać je na wczesnym etapie, by zapobiec katastrofalnym skutkom. Pierwszym sygnałem jest szybszy niż zwykle wzrost temperatury pracującego kompresora. Smar, który nie dociera do wszystkich kluczowych łożysk, wałków czy przekładni, nie oddaje skutecznie ciepła, przez co urządzenie się przegrzewa. W praktyce oznacza to dłuższe chłodzenie po pracy i wyższe temperatury obudowy oraz przewodów. Kolejnym objawem jest głośniejsza praca – mechaniczny „suchy” dźwięk, metaliczny stukot, piski i drżenia świadczą, że elementy ślizgają się o siebie niepożądanie. Skutki te nasilają się, jeśli dojdzie do zatarcia łożysk. Z czasem pojawiają się także spadki wydajności kompresora – brak smarowania prowadzi do wzrostu oporów, powstawania zadziorów na powierzchniach współpracujących, a co za tym idzie, do spadku ciśnienia sprężanego powietrza i mniejszego doładowania w silniku. Można także zaobserwować wzrastające zużycie energii lub mocy napędowej (np. silnika spalinowego), ponieważ urządzenie wymaga więcej siły, by pokonać narastające opory. Innym symptomem jest wyciek oleju lub obecność metalicznych opiłków w smarze i na filtrach – to wyraźny znak, że rozpadły się części robocze, a proces zużycia jest zaawansowany. Długotrwały brak smarowania prowadzi do zacierania się wału, zniszczenia przekładni, urwania napędu, a w silnikach samochodowych – nawet do zatarcia całego doładowanego silnika wskutek obecności opiłków w układzie olejowym. Regularna kontrola poziomu i jakości oleju, stosowanie właściwego środka smarnego oraz szybka reakcja na pierwsze objawy pogorszonego smarowania to klucz do ochrony kompresora.
