Napęd Haldex od lat jest stosowany w samochodach wielu producentów, zwłaszcza tych należących do grupy Volkswagen. System ten zdobył ogromną popularność dzięki kompaktowej budowie, możliwości dołączania tylnej osi w razie potrzeby i uniwersalności montażowej w autach z poprzecznie ustawionym silnikiem. Jednak wraz z kolejnymi generacjami systemu, zmieniały się nie tylko detale techniczne, ale również sposób działania i filozofia rozdziału momentu obrotowego. Najwięcej pytań budzą różnice między czwartą a piątą generacją Haldexa, czyli najczęściej spotykanymi wariantami w autach używanych i nowych. Która z nich jest lepsza? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, bo wiele zależy od kontekstu zastosowania i oczekiwań kierowcy.
Czwarta generacja Haldexa to układ obecny w licznych modelach produkowanych mniej więcej od końca pierwszej dekady XXI wieku do około 2013 roku. To właśnie ten wariant zdobył opinię niezawodnego i elastycznego systemu, który w wielu przypadkach sprawdzał się nie tylko na drogach, ale także w umiarkowanym terenie. Kluczowym elementem czwartej generacji był hydraulicznie sterowany sprzęgło wielopłytkowe, a także zewnętrzna pompa ciśnieniowa z niezależnym filtrem oleju, który można było serwisować. System był sterowany elektronicznie, ale jego działanie miało charakter bardziej reaktywny niż predykcyjny – moment obrotowy trafiał na tylną oś po wykryciu poślizgu kół przednich.
Piąta generacja Haldexa wprowadzona została z myślą o uproszczeniu konstrukcji i zmniejszeniu strat energii. Producent postawił na większą integrację elementów – pompa została zminiaturyzowana i zintegrowana z modułem sterującym, a filtr oleju przestał być elementem wymiennym. Zmianie uległ też sposób działania – system piątej generacji pracuje szybciej, bardziej przewidująco i może dołączać napęd tylnej osi jeszcze zanim dojdzie do poślizgu, na podstawie danych z czujników i algorytmów przewidujących utratę trakcji.
Pod względem codziennego użytkowania piąta generacja faktycznie działa sprawniej – reakcja jest szybsza, a moment przenoszony na tylną oś bywa większy i bardziej płynny. To istotne zwłaszcza w czasie dynamicznego ruszania, pokonywania zakrętów czy jazdy w trudnych warunkach pogodowych. Dodatkowo, z uwagi na uproszczoną konstrukcję, piąta generacja jest nieco lżejsza, co korzystnie wpływa na emisję spalin i zużycie paliwa.
Jednak z punktu widzenia serwisowego i trwałości, czwarta generacja cieszy się większym uznaniem wśród mechaników i użytkowników. Możliwość regularnej wymiany filtra, łatwiejszy dostęp do pompy i większa odporność na przegrzewanie sprawiają, że Haldex 4 uchodzi za bardziej „mechaniczny” i wybaczający zaniedbania. W piątej generacji nie da się już samodzielnie oczyścić filtra, a ewentualna awaria pompy oznacza konieczność wymiany całego zespołu, co wiąże się z większymi kosztami.
Warto też zauważyć, że system Haldex 4 bywał mniej wrażliwy na jakość oleju i częstotliwość jego wymiany. W piątej generacji nawet niewielkie zanieczyszczenia mogą prowadzić do błędów systemu, spadku ciśnienia i przedwczesnej awarii. Dodatkowo, zintegrowany charakter nowego układu oznacza, że często nie da się łatwo przeprowadzić naprawy punktowej – trzeba wymieniać cały moduł, co nie zawsze jest opłacalne.
Z perspektywy kierowcy szukającego komfortu, bezpieczeństwa i sprawnej pracy napędu w codziennej jeździe po asfalcie, piąta generacja będzie korzystniejsza – szybciej reaguje, lepiej współpracuje z systemami ESP i ABS, a jej działanie jest niemal niezauważalne. Z kolei dla użytkowników, którzy chcą korzystać z napędu w sposób intensywny, np. w lekkim off-roadzie, przy tuningu lub w sportowych warunkach, Haldex czwartej generacji może okazać się bardziej wytrzymałym i łatwiejszym w serwisie wyborem.
Reasumując, Haldex 4 i Haldex 5 mają swoje zalety i słabości. Starszy system uchodzi za bardziej serwisowalny i odporny, nowszy – za szybszy i nowocześniejszy. Wybór pomiędzy nimi zależy więc od priorytetów kierowcy – wygody i komfortu jazdy albo prostoty obsługi i długowieczności. Oba jednak potwierdzają, że mimo swojej kompaktowości napęd Haldex pozostaje jednym z najbardziej udanych systemów dołączanego AWD na rynku.
