Zdecydowanie warto inwestować w nowe amortyzatory!

Zachęcamy do rozważenia wymiany zużytych amortyzatorów, choć warto zaznaczyć, że ta usługa nie należy do najtańszych ani najszybszych. W niniejszym artykule przedstawiamy szereg istotnych i obiektywnych faktów na temat amortyzatorów, które mogą przekonać kierowców do podejmowania tej decyzji. Nie jest tajemnicą, że wielu kierowców zdaje sobie sprawę z kluczowej roli, jaką odgrywają amortyzatory. Jednak często opóźniają wymianę z powodu kwestii finansowych. Warto podkreślić, że chodzi tu nie tylko o cenę samych amortyzatorów, która w wielu przypadkach jest przystępna, zwłaszcza w wersjach podstawowych.

Rzeczywistym wyzwaniem jest kosztowna praca związana z wymianą. Najwięcej trudności sprawia wymiana amortyzatorów przednich, która zazwyczaj wiąże się z koniecznością rozebrania zawieszenia oraz następną regulacją geometrii. W przypadku amortyzatorów tylnych, sytuacja bywa łatwiejsza, ale nie zawsze, gdyż zależy to od konkretnego projektu zawieszenia.

Niestety, stan amortyzatorów ma bezpośredni wpływ na zarówno bezpieczeństwo, jak i komfort jazdy. Przekroczenie pewnych granic zużycia staje się także poważną usterką, która może uniemożliwić przejście pojazdu przez okresowe badanie techniczne. Zachęcamy więc do dokładniejszego zapoznania się z tym tematem, zarówno ze względów bezpieczeństwa, jak i dla własnego spokoju podczas przeglądów technicznych.

Na wstępie omówimy najważniejsze sytuacje na drodze, w których stan amortyzatorów odgrywa kluczową rolę w uniknięciu kolizji lub wypadku.

1. Hamowanie: Niesprawne amortyzatory wydłużają drogę hamowania i mogą zakłócić działanie układów elektronicznych, takich jak ABS. Sprawne amortyzatory redukują efekt „podskakiwania” kół na nierównościach, na przykład na fałdach asfaltu przed skrzyżowaniem. W praktyce można to porównać do dociskania kół do nawierzchni, co zwiększa przyczepność. To nie tylko skraca drogę hamowania dzięki większemu współczynnikowi tarcia, ale także zapewnia lepszą kontrolę nad pojazdem, zwłaszcza podczas hamowania w trakcie zakrętu.
2. Stabilność na nierównościach: Kiedy samochód wyjeżdża na nierówną nawierzchnię, niesprawne amortyzatory sprawiają, że koła zaczynają podskakiwać. Chociaż nie tracą one zazwyczaj całkowicie kontaktu z nawierzchnią, nacisk na koła maleje znacząco. To prowadzi do drastycznego pogorszenia przyczepności. Najczęściej objawia się to zwiększonym ryzykiem utraty kontroli nad pojazdem, wystąpieniem podsterowności lub nadsterowności. W skrajnych przypadkach pojazd może nawet nie skręcić w odpowiednią stronę, prowadząc do potencjalnie niebezpiecznych sytuacji.
3. Stabilność podczas gwałtownych manewrów: W trakcie szybkich manewrów, takich jak unikanie przeszkód lub wyprzedzanie przy ograniczonej przestrzeni, samochód może ulegać przechyłom. Choć drążki stabilizatora odgrywają tu istotną rolę, to amortyzatory również wpływają na kontrolę nad „bujaniem się” nadwozia. W skrajnych przypadkach nadmierny przechył pojazdu może prowadzić do utraty kontroli nad nim lub, w przypadku pojazdów takich jak kampery czy samochody dostawcze, do uszkodzenia przewożonego ładunku lub nawet przewrócenia się pojazdu.
4. Stabilność na zakrętach i łukach: Środek ciężkości pojazdu wpływa na pracę amortyzatorów. Podczas jazdy na zakrętach, szczególnie na tych o dużym promieniu, cały nacisk samochodu przenosi się na jedno lub dwa koła. Dla przykładu, podczas hamowania na prawym zakręcie, większość masy pojazdu przeniesie się na prawe przednie koło. W rezultacie samochód może stać się nadsterowny, co może być niebezpieczne. W warunkach drogowych nie jest typowe, żeby ktoś celowo naciskał na zderzak innych pojazdów, ale nawet w codziennym ruchu tylne koła podczas jazdy na zakrętach mogą tracić przyczepność. Sprawne amortyzatory mają kluczowe znaczenie w utrzymaniu przyczepności kół do nawierzchni, co minimalizuje ryzyko utraty kontroli nad pojazdem.
5. Stabilność na mokrej nawierzchni (odporność na aquaplaning): W deszczu sprawne amortyzatory poprawiają przyczepność pojazdu. Warto zwrócić uwagę na odporność na aquaplaning, czyli sytuację, w której woda gromadzi się pod kołami i ogranicza przyczepność. Główną rolę odgrywa tutaj bieżnik opony, ale amortyzatory również pełnią ważną funkcję w tłumieniu drgań koła i „dociskaniu” go do nawierzchni. Zużyte amortyzatory nie będą w stanie tego zrobić, co zwiększa ryzyko aquaplaningu, nawet przy użyciu wysokiej jakości opon.

Teraz przyjrzyjmy się różnym rodzajom zużycia amortyzatorów. Niektóre objawy są widoczne na pierwszy rzut oka, podczas gdy inne ujawniają się podczas bardziej zaawansowanych testów.

Amortyzatory są elementem, który zużywa się w trakcie normalnej eksploatacji i mogą wykazywać różne objawy zużycia. Najczęściej dotyczy to wewnętrznych uszczelek amortyzatora, które niekoniecznie muszą wyglądać źle na zewnątrz, ale mogą już nie spełniać swoich pierwotnych parametrów. Inne widoczne oznaki zużycia to korozja tłoczyska, wycieki oleju lub uszkodzenia mechaniczne, takie jak zagięcia, które mogą być wynikiem kolizji lub wypadku.

Zaleca się regularne sprawdzanie stanu amortyzatorów, jednak trzeba pamiętać, że istnieje kilka czynników, które wpływają na wyniki badań. Poniżej wymieniamy kilka z nich:

1. Ciśnienie w oponach: Przed przeprowadzeniem testu amortyzatorów ważne jest, aby sprawdzić ciśnienie w oponach. Zbyt niskie ciśnienie może znacząco wpłynąć na wyniki testu, ponieważ wpływa na skuteczność pracy amortyzatorów. Jednak należy pamiętać, że eksploatacja pojazdu z zbyt niskim ciśnieniem w oponach jest również niebezpieczna, ponieważ obniża skuteczność amortyzatorów.
2. Zanieczyszczenia: Brud lub woda na powierzchni amortyzatorów mogą utrudnić ocenę ich stanu i wprowadzić w błąd diagnostę. Dlatego przed badaniem technicznym warto umyć wnęki kół, starając się dokładnie oczyścić amortyzatory.
3. Stan i rodzaj sprężyn: Sprężyny także wpływają na wyniki testu amortyzatorów. Pęknięte uzwojenia mogą obniżyć wysokość sprężyny i ograniczyć zakres pracy amortyzatora. Montaż niewłaściwych sprężyn może być również problemem, gdy nie pasują one do amortyzatorów.
4. Luzy w zawieszeniu: Luzy w zawieszeniu, zwłaszcza w miejscach mocowania amortyzatorów, mogą wpłynąć na wyniki testu. Warto zwrócić uwagę na zużyte łożyska kolumny amortyzatora, uszkodzone elementy gumowe i inne luzy w zawieszeniu.
5. Obciążenie pojazdu: Przed badaniem amortyzatorów warto usunąć ciężkie ładunki z samochodu, zwłaszcza te, które są ułożone niesymetrycznie. To może wpłynąć na wyniki testu.

Ostatecznie, najpopularniejszym sposobem badania amortyzatorów jest test na tzw. shocktesterze, który jest przeprowadzany podczas przeglądów technicznych w stacjach diagnostycznych. Wynik testu jest podawany w procentach i ocenia efektywność tłumienia drgań przez amortyzatory. Ważne jest, aby zrozumieć wyniki testu, a wyjaśniamy główne zasady interpretacji.

• Wynik od 70 do 80% uznaje się za dobry dla fabrycznie nowych amortyzatorów.
• Wynik od 41 do 60% jest akceptowalny.
• Wynik powyżej 60% jest bardzo dobry.
• Wynik niższy niż 40% sugeruje konieczność wymiany amortyzatorów.

Należy również monitorować różnicę między wynikami testu dla koła lewego i prawego na jednej osi. Różnica ta nie powinna przekraczać 20%. Wskazane jest także, aby amortyzatory były wymieniane parami na kołach jednej osi, aby zachować równowagę i zapewnić bezpieczną jazdę.