Drgania pojawiające się podczas ruszania na pierwszym biegu to objaw, który wielu kierowców rozpoznaje intuicyjnie jako coś niepokojącego. Auto delikatnie lub gwałtownie szarpie, cała karoseria przenosi nieprzyjemne wibracje, a ruszanie nie odbywa się płynnie, mimo spokojnego operowania pedałem sprzęgła. Co ciekawe, często zdarza się, że podobne objawy nie występują już na żadnym innym biegu – włączając drugi, trzeci czy czwarty – co może zmylić kierowcę i utrudnić właściwą diagnozę problemu.
Z technicznego punktu widzenia, pierwsze ruszenie pojazdu wiąże się z największym obciążeniem układu napędowego. To właśnie w tym momencie sprzęgło musi po raz pierwszy skutecznie połączyć wirujący wał korbowy z nieruchomym układem przeniesienia napędu. Wymaga to idealnego kontaktu tarczy sprzęgła z kołem zamachowym i precyzyjnej pracy mechanizmu docisku. Jeśli którykolwiek z tych elementów nie działa prawidłowo, może dojść do powstania drgań, które są wyczuwalne tylko w tej konkretnej fazie jazdy.
Do najczęstszych przyczyn należy zużycie powierzchni roboczej tarczy sprzęgła. Jeśli okładziny są nierówne, częściowo zeszklone lub punktowo wypalone, tarcza nie łapie równo na całym obwodzie. Podczas ruszania powoduje to efekt „klejenia się”, a następnie nagłego puszczenia – to właśnie wtedy dochodzi do szarpnięcia. Objawy te często nie są widoczne na wyższych biegach, ponieważ podczas jazdy dochodzi już tylko do krótkotrwałego styku przy zmniejszonym oporze.
Kolejnym winowajcą może być koło dwumasowe. Jeśli jego wewnętrzne sprężyny tłumiące są zużyte, wyrobione lub zdeformowane wskutek przegrzania, przestają kompensować różnice w prędkości obrotowej pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów. Efektem są drgania pojawiające się dokładnie w momencie ruszania – kiedy największy moment obrotowy przekazywany jest na układ napędowy. Na wyższych biegach, przy niższym obciążeniu, objawy mogą już nie występować lub być znacznie mniej odczuwalne.
Nie można też zapominać o kwestiach montażowych i geometrycznych. Jeśli podczas wcześniejszego serwisu doszło do nieprawidłowego ustawienia silnika względem skrzyni lub nie dokręcono elementów w odpowiedniej kolejności, może dojść do niewielkich przesunięć, które wywołują drgania przy najbardziej newralgicznym momencie ruszania. Czasem objawy potęguje uszkodzona poduszka silnika lub skrzyni, która nie tłumi wibracji konstrukcji nośnej pojazdu.
Podsumowując, tak – sprzęgło może drżeć wyłącznie na pierwszym biegu, a przyczyną najczęściej jest częściowe zużycie tarczy, uszkodzenie koła dwumasowego lub luzy w układzie montażowym. Objaw ten nie zawsze wskazuje na całkowitą awarię, ale jest sygnałem ostrzegawczym, którego nie należy ignorować. Im szybciej zostanie zidentyfikowane źródło problemu, tym większa szansa na tańszą naprawę i uniknięcie dalszych usterek w układzie przeniesienia napędu.
